تفاوت پورتال و وب سایت چیست؟

برخلاف دیدگاه اکثر کابران، پورتال و وب سایت دو مقوله متفاوت از یکدیگر است. اکثر کاربران نام پورتال‌ها را بسیار شنیده‌اند، اما شاید برای برخی از افراد این سوال مطرح شده باشد که واقعا یک پورتال چیست و چه ویژگی‌ها و خصوصیات و چه تفاوتی با یک وب سایت دارد؟

پورتال صفحه وب واسطی است که امکان دسترسی آسان را به هر چیزی که کاربر، برای انجام وظیفه یا خواسته‌اش نیاز دارد بدون توجه به اینکه محل فیزیکی آن کجاست، فراهم می‌کند و به بیان دیگر پورتال (درگاهی) است به دنیایی مجازی که کاربر می‌تواند از طریق امکانات فراهم شده در آن، تمامی نیازهای خود را برآورده کند، نیازهایی مانند جست‌وجو و یا خرید (مثلا یک کتاب)، دسترسی به حساب بانکی، افزایش و کاهش اعتبار یک حساب اعتباری و یا به روزرسانی اطلاعات سخت‌افزاری از محل کار؛ در حالت کلی باید گفت که پورتال همه چیز را از طریق درگاهی واحد برای کاربر خود فراهم می‌سازد.

ویژگی‌های اصلی یک پورتال را می توان تجمع اطلاعات، هدف‌دار بودن اطلاعات، دردسترس بودن اطلاعات و دریچه ورود منحصر به فرد دانست و یک پورتال نیز مانند یک رایانه خانگی، اطلاعات و خدمات گوناگونی را در یک صفحه وب واحد و به صورتی سازگار و خوش ترکیب در دسترس می‌گذارد و گاهی به این صفحه web top هم گفته می‌شود و هم‌چنین پورتال می‌تواند نقطه شروع یا صفحه اولیه مشخصی داشته باشد که کاربران در زمان اتصال به وب آن را مشاهده کنند اگر چه برخلاف صفحه رایانه، پورتال می‌تواند از طریق مجموعه وسیع دستگاه‌هایی که قابلیت اتصال به وب در آن‌ها پیش‌بینی شده (از جمله تلفن های موبایل) مورد استفاده قرار بگیرد.

هرچند شباهت ظاهری فراوانی میان یک وب سایت و یک پورتال وجود ندارد، به گونه‌ای که در نگاه اول تفاوت محسوسی میان آن دو مشاهده نمی‌شود، اما این دو کاملا از یکدیگر متفاوت‌اند و برخی از ویژگی‌های موجود در یک پورتال که آن را از یک وب سایت متمایز می‌کند این است که دارای درگاه ورود منفردی است که از طریق آن می‌توان به مجموعه منابع مرتبط با پورتال دست یافت و امکاناتی از قبیل نمایش هدف‌دار اطلاعات با استفاده از تجربیات کاربر، دسترسی تقسیم‌بندی شده به انواع داده و اطلاعات گروه‌بندی شده، در اختیار گذاشتن امکان ارتباط و همکاری میان تمامی کاربران و استفاده‌کنندگان پورتال و امکان پیوستن به نرم‌افزارها و سیستم‌های نرم‌افزاری که گردش کاری مشخص و تعریف شده‌ای دارند را داراست.

اگر در دنیای کامپیوتر به عقب بازگردیم، زمانی را خواهیم یافت که در آن سیستم‌های نرم‌افزاری به گونه‌ای متحول شدند که دیگر لازم نبود برای کار با یک برنامه، برنامه‌های دیگر بسته شوند، یعنی می‌توانستیم همزمان از چند برنامه کاربردی استفاده کنیم بدون آنکه با مشکلی مواجه شویم. امکانی که قبل از آن وجود نداشت و تاریخچه پورتال‌ها از همان زمان آغاز شد و نسل‌های تکامل یافته آن‌ها یکی پس از دیگری پا به عرصه دنیای اطلاعات گذاشتند.

یک سازمان مجموعه متنوعی از کاربران دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به مشتریان، شرکا، کارمندان اشاره کرد. همه این کاربران علاقه‌مندند از اطلاعات و خدمات آن سازمان استفاده کنند. کاملا آشکار است که هر کدام از آن‌ها نیازهای خاص و اغلب متفاوتی دارد. برای پاسخگویی به این تنوع، انواع مختلف پورتال ایجاد شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد. به طور کلی برحسب چگونگی پاسخگویی به نیازهای کاربران، پورتال‌ها را می‌توان در چهار گروه زیر دسته‌بندی کرد

1. Business to Customer Portal - B2C
2. Business to Busines Portal - B2B
3. Business to Employee Portal - B2E
4. پورتال‌های عمومی

پورتال دارای جنبه‌های کارکردی متفاوتی است که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: هر پورتال اطلاعات و خدمات را یک جا و در یک محل جمع آوری می‌کند، هر پورتال می‌تواند در اندازه لازم برای شخص و یا گروه سازمان درآید و هم‌چنین هر پورتال در هر زمان و از هر مکانی قابل دسترس است.